Her toplumun namus hakkında farklı bir görüşü vardır. Namus genellikle kişinin toplum içindeki saygınlığı ve değeriyle yakından ilişkilidir. Genellikle bir kişinin saygınlığı için belirli beklentileri yerine getirmesi gerekir. Bir kişi bu beklentileri karşılamazsa, bu genellikle o kişinin kendi namusuna veya ailenin namusuna bir ihlal olarak anlaşılır.
Ailenin namusu zarar görürse veya zarar görme endişesi varsa, aileler bazen ailenin namusunu geri kazanmak için güç kullanabilirler. Bazı aileler de bunu yapmak için şiddet kullanır. Şiddetin amacı, kişinin veya ailenin namusunu kurtarmak veya kaybedilen namusu geri getirmektir. Buna töre şiddeti denir.
Ailenin namusu sıkça ailedeki kadınların davranışlarıyla ilgilidir, fakat hem erkek hem kız çocukları, erkekler ve kadınlar töre şiddeti kurbanlarıdır. Örneğin:
- birinin artık bakire olmadığı şüphesi olması,
- birisinin evlilikten önce cinsel ilişkiye girmesi,
- birisinin görücü usulü evliliğe karşı olması,
- birisinin ailenin beklentilerinden farklı giyinmesi veya davranması,
- birisinin kürtaj kararı vermesi.
Norveç'te, diğer insanlara karşı her türlü şiddet yasaktır. Bu nedenle, namusla ilgili şiddet de yasadışıdır ve cezalandırılabilir.
Namus adına şiddetin türleri
Birçok toplumda erkeklerin kadınlardan daha fazla özgürlüğü vardır. Kadın ve erkeklerin rolleri (cinsiyet rolleri) çok farklıdır. Bu yüzden namusla ilgili şiddet mağdurlarının çoğu kadındır.
Namusla ilgili şiddetin birçok biçimi olabilir, örneğin:
- Kontrol: Aile üyeleri tarafından denetlenir ve arkadaşlarınızla dışarı çıkamaz veya egzersize gidemezsiniz.
- Fiziksel eziyet: tekmelenir ya da dövülür.
- Psikolojik eziyet: size karşı saldırgan veya tehditkar şekilde konuşulur, ailenin diğer üyeleri sizinle konuşmayı bırakır veya varlığınızı görmezden gelir.
- Zorla evlendirilirsiniz.
- İntihar etmeye zorlanırsınız.
- Başka bir aile üyesi tarafından öldürülürsünüz.
Bazen erkekler de töre şiddetine maruz kalır, örneğin, eşcinseller ise veya görücü usulü evliliğe karşı gelirlerse.
Şiddet uygulayan insanlar genellikle kurbanla akrabadır. Bazen kurbanın eşleridir. Bu tür bir şiddeti birden fazla aile üyesi de uygulayabilir. Şiddeti uygulayan kişiler, ailenin namusunun geri kazanılması için şiddetin gerekli olduğunu düşünen kişiler tarafından destek alabilir.
Yardım istemek
Eğer töre şiddeti kurbanıysanız veya kurbanı olmaktan korkuyorsanız, yardım arayın:
- Güvenebileceğiniz biriyle konuşun.
- Eğer okula gidiyorsanız yardım için öğretmenlerinizle iletişime geçebilirsiniz. Şiddet korkunuzdan bahsedin. Onlara tam olarak neden korktuğunuzu söyleyin. O zaman öğretmenleriniz size daha iyi yardım edebilir.
- Size yardım edebilecek uzman kuruluşlarla veya danışmanlık hizmetleriyle iletişime geçin.
- Yerel kriz merkezinize başvurun.
- Polisle irtibata geçin. Şiddetten bahsedin. Onlara size tam olarak ne olduğunu anlatın. Bu şekilde polis size yardım edebilir.
dinutvei.no adresinden nasıl yardım alacağınız hakkında daha fazla bilgi alabilirsiniz.
