Wszystkie osoby mieszkające w Norwegii mają prawo do podstawowych usług medycznych i opiekuńczych. Obejmuje to uchodźców i innych imigrantów, którzy legalnie zamieszkują w kraju. Osoby ubiegające się o azyl mają prawo do opieki medycznej, ale nie mają prawa do innych usług opiekuńczych.
Każdy, kto przebywa w Norwegii, ma również prawo do opieki medycznej w nagłych wypadkach. Na przykład: jeśli jesteś ranny/ranna i musisz zostać przyjęty/przyjęta do szpitala, jeśli musisz się poddać aborcji lub zaczęła się akcja porodowa. Dotyczy to również osób, które są turystami lub nie mieszkają legalnie w kraju.
Wszystkie dzieci w wieku poniżej 18 lat mają takie same prawa do opieki zdrowotnej, ale dzieci, które nie są legalnymi rezydentami w kraju, nie są uprawnione do korzystania z usług lekarza pierwszego kontaktu. Wszystkie dzieci mają prawo do badań medycznych i szczepień przeprowadzanych przez publiczne ośrodki zdrowia oraz w szkołach.
Gdzie można uzyskać pomoc?
- Jeśli to możliwe, należy zawsze najpierw skontaktować się ze swoim lekarzem pierwszego kontaktu.
- Jeśli Twój lekarz pierwszego kontaktu nie jest dostępny, a sprawa nie może czekać, możesz zadzwonić pod numer 116 117, aby skorzystać z usług "Legevakt".
- Zadzwoń na numer 113, jeśli sprawa jest pilna i istnieje zagrożenie życia.
W każdej gminie znajduje się publiczny ośrodek zdrowia oraz szkolny dział opieki zdrowotnej, które oferują doradztwo, wizyty i opiekę zdrowotną dla kobiet w ciąży, dla rodziców z dziećmi w wieku od 0 do 5 lat oraz dla młodzieży do 20 roku życia.
Jeśli uczęszczasz do szkoły podstawowej (w języku norweskim: „barneskole”), gimnazjum („ungdomsskole”) lub szkoły średniej („videregående”), możesz uzyskać pomoc w szkolnym oddziale opieki zdrowotnej. Usługi świadczone przez publiczne ośrodki zdrowia i szkolne oddziały opieki zdrowotnej są bezpłatne.
Najpierw skontaktuj się ze swoim lekarzem pierwszego kontaktu
Wszyscy mieszkańcy Norwegii, w tym osoby ubiegające się o azyl, uchodźcy i osoby przybyłe do Norwegii w ramach łączenia rodzin, mają prawo do przydzielenia im lekarza pierwszego kontaktu w gminie, w której mieszkają. Aby lekarz pierwszego kontaktu mógł zostać Ci przedzielony, musisz posiadać zarejestrowany norweski numer identyfikacyjny lub tymczasowy D-numer.
W większości przypadków, w których musisz się skonsultować z lekarzem/lekarką, powinieneś/powinnaś najpierw skontaktować się ze swoim lekarzem pierwszego kontaktu. Wyjątek stanowi sytuacja, gdy sprawa jest pilna, a lekarz pierwszego kontaktu jest niedostępny. Możesz wtedy kontaktować się "Legevakten". Jeśli lekarz pierwszego kontaktu nie został Ci jeszcze przydzielony, nadal istnieje możliwość umówienia się na wizytę u lekarza bez udawania się do "Legevakt".
Jeśli zajdzie taka potrzeba, Twój lekarz pierwszego kontaktu może skierować Cię do specjalisty, np. do ginekologa lub psychologa. Lekarz pierwszego kontaktu przepisuje leki i wystawia zwolnienia chorobowe dla swoich pacjentów.
Publiczne ośrodki zdrowia
Z usług oferowanych przez centra zdrowia matki i dziecka mogą skorzystać kobiety w ciąży, dzieci w wieku od 0 do 5 lat oraz ich rodzice. W publicznym ośrodku zdrowia zatrudniona jest położna, pielęgniarka/pielęgniarz, lekarz/lekarka i fizjoterapeuta/fizjoterapeutka. Publiczny ośrodek zdrowia współpracuje z innymi podmiotami w gminie oraz z miejscowym szpitalem.
Publiczny ośrodek zdrowia zapewnia bezpłatną opiekę zdrowotną wszystkim dzieciom przebywającym w Norwegii. Placówka taka przeprowadza badania lekarskie, szczepienia i oferuje rodzicom porady i konsultacje. Twoje dziecko ma prawo do wizyt u lekarza/lekarki w gminie, w której przebywa tymczasowo lub na stałe. Dzieci nie przebywające na stałe w Norwegii mają takie same prawa.
W niektórych gminach publiczny ośrodek zdrowia świadczy usługi opieki perinatalnej i oferuje opiekę położnej.
W większości gmin znajdują się też przychodnie dla młodzieży, w których młodzi ludzie do 20 roku życia mogą uzyskać poradę i pomoc od pielęgniarza/pielęgniarki, lekarza/lekarki lub psychologa m.in. w następujących kwestiach:
- ciało i seksualność,
- zdrowie psychiczne,
- antykoncepcja i aborcja,
- choroby przenoszone drogą płciową,
- przemoc i wykorzystywanie itp.
Wiele gmin rozszerzyło usługi świadczone przez przychodnie dla młodzieży na osoby w wieku do 23 lat.
Skontaktuj się z gminnymi placówkami świadczącymi usługi zdrowotne i opiekuńcze lub sprawdź stronę internetową gminy, aby uzyskać więcej informacji na temat położnych i publicznych ośrodków zdrowia w miejscu swojego pobytu.
Koszty opieki zdrowotnej
Dorosłe osoby mieszkające w Norwegii muszą, do pewnej kwoty, pokrywać koszty opieki medycznej udzielonej im przez "Legevakt", przez lekarza pierwszego kontaktu lub psychologa. Gdy wydatki przekroczą ustaloną kwotę, będziesz uprawniony/uprawniona do otrzymania karty zwalniającej z opłat („frikort”) i nie będziesz już ponosić żadnych kosztów. Pobyt w szpitalu jest bezpłatny. Dzieci w wieku poniżej 16 lat nie ponoszą żadnych kosztów.
Jeśli jesteś turystą lub ostatecznie odmówiono Ci wniosku o azyl, zwykle będziesz musiał/musiała zapłacić za wizytę lekarską i za leczenie w szpitalu. Dotyczy to również porodu.
W razie nagłej sytuacji płacisz dopiero po leczeniu.
Jeśli nie jesteś w stanie zapłacić, Twoje wydatki zostaną pokryte przez gminną służbę zdrowia lub przez szpital.
Prawo do tłumacza
Pracownicy służby zdrowia muszą zapewnić tłumacza posługującego się Twoim językiem, jeśli trudno Ci porozumieć się w języku norweskim i musisz używać swojego języka. To na pracowniku służby zdrowia spoczywa obowiązek oceny, czy potrzebujesz skorzystać z usług tłumacza ustnego. Takie usługi są bezpłatne.
Należy pamiętać, że:
- tłumacz ustny ma obowiązek zachowania tajemnicy,
- tłumacz powinien tłumaczyć dokładnie to co zostało powiedziane,
- pytania należy kierować do pracownika służby zdrowia, a nie do tłumacza.
